UE zatwierdza 1 mld euro wsparcia polskiego państwa dla rolników dotkniętych wojną Rosji na Ukrainie
Komisja Europejska zatwierdziła polski rządowy program pomocy publicznej w wysokości około 1 miliarda euro (4,7 miliarda złotych) dla rolników, którzy ucierpieli w wyniku wojny Rosji z Ukrainą.
Wsparcie będzie polegało na bezpośrednich dotacjach w wysokości do 250 000 euro na beneficjenta, aby pomóc producentom rolnym przetrwać wzrost cen nawozów i brak stabilności na rynku.
„Komisja uznała, że polski program jest konieczny, odpowiedni i proporcjonalny, aby zaradzić poważnym zaburzeniom w gospodarce państwa członkowskiego” – powiedział organ wykonawczy UE. Zasady bloku generalnie zabraniają pomocy państwa, z wyjątkiem niektórych uzasadnionych przypadków.
#EUPomoc państwa 🇪🇺 Komisja zatwierdza 1 miliard euro polskiego 🇵🇱 programu wsparcia producentów rolnych w kontekście wojny Rosji z #Ukraina.
Wszystkie informacje 👇https://t.co/rk4DZkgjSI pic.twitter.com/AHBId8SeoK
— Konkurs UE (@EU_Competition) 23 maja 2023 r
Pomoc trafi do polskich producentów rolnych dotkniętych wojną lub kolejnymi sankcjami i kontrsankcjami. Musi ono zostać przyznane nie później niż 31 grudnia 2023 r.
Program został zatwierdzony w ramach tymczasowych i przejściowych ram pomocy państwa, przyjętych przez Komisję w marcu i stanowiących rozwinięcie wcześniejszego programu opracowanego krótko po rozpoczęciu agresji Rosji na Ukrainę.
Celem ram jest wspieranie kluczowych sektorów w przechodzeniu na gospodarkę o zerowej emisji netto poprzez wprowadzenie środków mających na celu zmniejszenie zużycia energii i ułatwienie dekarbonizacji, a jednocześnie ochronę niektórych sektorów przed negatywnymi skutkami obecnego kryzysu.
Kiedy wybuchła pierwsza wojna, ceny nawozów były już rekordowo wysokie z powodu postpandemicznych wąskich gardeł. Jednak inwazja i wynikające z niej sankcje na największego światowego eksportera, Rosję, jeszcze bardziej podniosły ceny, które w przypadku chlorku potasu wzrosły o 50% do ponad 1200 dolarów za tonę w ciągu pierwszych dwóch miesięcy.
Dzisiejsza decyzja to kolejne zielone światło od Komisji Europejskiej dla polskiego rządu na wprowadzenie środków wsparcia dla rolników. W zeszłym tygodniu zatwierdziła program o wartości 1,3 mld euro zapewniający dotacje ubezpieczeniowe dla producentów rolnych.
Obie decyzje zapadły po niedawnych protestach rolników w Polsce – a także innych wschodnich państwach członkowskich UE – w związku ze skutkami ukraińskich transportów zboża, które wzrosły w czasie wojny i które według rolników obniżyły ceny na rynku.
Te skargi skłoniły Polskę do wprowadzenia jednostronnego zakazu importu i tranzytu ukraińskiego zboża – czegoś, co jest niedozwolone w unijnych przepisach handlowych, ale ostatecznie doprowadziło do porozumienia z Brukselą, które zakazało importu z pięciu państw członkowskich, ale zezwalało na kontynuację tranzytu przez nie.
W ramach umowy Komisja Europejska zobowiązała się również do przekazania 100 mln euro na wsparcie rolników w tych pięciu państwach, w tym 40 mln euro dla Polski.
Decyzja Polski o zakazie ukraińskiego zboża – rozgniewała zarówno Kijów, jak i Brukselę – podkreśliła, jak ważne są głosy wiejskie dla partii rządzącej, która ubiega się o reelekcję.
Na obszarach wiejskich mieszka 40% ludności Polski, co jest jednym z najwyższych poziomów w UE https://t.co/QI2WRqUHaT
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 25 kwietnia 2023 r
Główne zdjęcie: Chris Ensminger / Unsplash
Alicja Ptak jest starszą redaktorką Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla agencji Reuters.