Polska państwowa firma energetyczna Orlen pozwie Rosję za wstrzymanie dostaw ropy

Polska państwowa firma energetyczna Orlen ogłosiła, że ​​podejmie kroki prawne w związku z niedawnym wstrzymaniem dostaw ropy z Rosji do Polski rurociągiem Przyjaźń

Rosja w zeszłym miesiącu jednostronnie wstrzymała eksport ropy do Polski. Decyzja zapadła dzień po tym, jak Polska jako pierwszy kraj przekazał Ukrainie nowoczesne, zachodnie czołgi i zaledwie kilka dni po wizycie prezydenta USA Joe Bidena w Warszawie z okazji pierwszej rocznicy rosyjskiej inwazji na Ukrainę na pełną skalę.

„Po wizycie prezydenta Joe Bidena Rosjanie przestali pompować ropę do Polski” – powiedział dziś rano Radiu Zet prezes Orlenu Daniel Obajtek. „Będziemy teraz podejmować kroki prawne i dochodzić roszczeń”.

Chociaż Polska zakończyła prawie cały rosyjski import energii od czasu inwazji na Ukrainę, nadal odbiera ropę rurociągiem Przyjaźń na podstawie wcześniej uzgodnionej umowy https://t.co/FrE41Rt6vP

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 26 lutego 2023 r

Po inwazji Rosji polski rząd ogłosił, że do końca 2022 roku zakończy import całej rosyjskiej energii. Osiągnąwszy ten cel dzięki gazowi i węglu, w tym roku nadal importował rosyjską ropę (choć na znacznie niższym poziomie niż zanim).

W styczniu 2023 r. Polska importowała ok. 10% swojej ropy z Rosji. Był w tym miesiącu największym importerem rosyjskiej ropy w UE. Państwowy gigant energetyczny Orlen przekonywał wówczas, że wynika to tylko z wcześniej uzgodnionej umowy, której nie można zerwać bez unijnych sankcji.

„Były dwie umowy… Jedna umowa wygasła w styczniu, druga wygasa w 2024 roku” – powiedział dziś Obajtek Radiu Zet. „Trudno jest zerwać kontrakt bez sankcji. Narazilibyśmy się na duże kary, a te pieniądze i tak trafiłyby do Putina. Zapłacilibyśmy za ropę, której nawet nie otrzymaliśmy”.

🎥 @DanielObajtek zapowiedzieć: Wychodzimy na drogę prowadzącą i żądamy, aby się stało od Rosji@RadioZET_NEWS #GośćRadiaZET #Rymanowski

Więcej tu ⬇️https://t.co/KTxCRxVyeR pic.twitter.com/ln238lGFXg

— Gość Radia ZET (@Gosc_RadiaZET) 6 marca 2023 r

Orlen ma obowiązującą do końca 2024 roku umowę na dostawy ropy z rosyjską firmą Tatneft, którą polska firma deklaruje, że jest skłonna zawiesić, jeśli Unia Europejska nałoży odpowiednie sankcje.

W czerwcu 2022 r. Rada Europejska przyjęła zakaz zakupu, importu lub transferu ropy naftowej i niektórych produktów naftowych drogą morską z Rosji. Wyjątek stanowi jednak import ropy naftowej rurociągami do niektórych państw członkowskich UE

Zapytany o wysokość kar, jakie grozi Orlenowi za zerwanie przedmiotowej umowy, Obajtek powiedział, że jest zobowiązany do zachowania tajemnicy kontraktowej, ale „są to bardzo duże sumy”.

Tatneft nie skomentował publicznie, dlaczego odciął dostawy do Polski. W ubiegłym roku inna rosyjska państwowa firma energetyczna, Gazprom, odcięła dostawy gazu do Polski po tym, jak Warszawa odmówiła zapłaty za nie w rublach.

Polska przejmuje aktywa Gazpromu w kraju, czyli udział rosyjskiej firmy w polskim odcinku gazociągu jamalskiego

„Robimy wszystko, co w naszej mocy, aby przeciwdziałać rosyjskiej agresji i wyeliminować rosyjski kapitał i wpływy” – mówi minister https://t.co/iQ9So8LX6g

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 15 listopada 2022 r

W 2015 r. ropa rosyjska stanowiła prawie całość przerobu ropy w zakładach Orlenu, a ostatnie lata to intensywny proces dywersyfikacji – podkreśla spółka.

Obecnie portfel importowy Orlenu opiera się na dostawach ropy naftowej z Morza Północnego, Afryki Zachodniej, Morza Śródziemnego, a także Zatoki Perskiej i Meksyku. Koncern zwraca uwagę, że wśród jego partnerów jest największy na świecie koncern naftowy Saudi Aramco, z którym Orlen podpisał w ubiegłym roku strategiczny kontrakt na dostawy ropy.

Z opublikowanego dziś sondażu IBRiS dla Radia ZET wynika, że ​​83,6% Polaków nie chce importu rosyjskiej ropy do kraju, nawet jeśli wiązałoby się to z wyższymi cenami paliw. Tylko 11% ankietowanych opowiada się za kontynuacją importu.

Ambasador Niemiec odrzucił krytykę ze strony polskiego ministra obrony, który oskarżył Niemcy o skuteczną pomoc w finansowaniu wojny Rosji z Ukrainą.

Ambasador zwrócił uwagę, że Polska również wydała miliardy na import rosyjskiej energii https://t.co/pza3aObIbK

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 2 marca 2023 r

Główne zdjęcie: pakiet prasowy Tatneft

Alicja Ptak jest starszą redaktorką Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla agencji Reuters.