Zużycie paliw osiągnęło rekordowy poziom w Polsce w 2022 roku
Zużycie paliw płynnych osiągnęło w Polsce w ubiegłym roku rekordowy poziom 37 mln m sześc., czyli o 5% więcej niż w 2021 r., wynika z nowego raportu Polskiej Organizacji Przemysłu i Handlu Naftowego (POPiHN).
Liczby te pojawiają się pomimo gwałtownie rosnących cen energii, dzięki którym wartość rynkowa paliw sprzedawanych w Polsce w ubiegłym roku wzrosła o prawie 37 proc., ze 142 mld zł do 194 mld zł.
Większa konsumpcja prawdopodobnie była częściowo spowodowana wojną na sąsiedniej Ukrainie – gdzie Polska stała się głównym węzłem komunikacyjnym dla uciekających przed konfliktem i transportem towarów na Ukrainę – oraz odbudową przemysłu lotniczego po pandemii.
Rzeczywiście, zużycie paliwa do silników odrzutowych wzrosło o ponad 70% rok do roku do 1,24 miliona metrów sześciennych. Z kolei konsumpcja benzyny wzrosła o 5% do 7,15 mln m3, oleju napędowego o 3% do 22,66 mln m3, a LPG o 8% do 5,13 mln m3.
Zdaniem Krzysztofa Romaniuka, dyrektora działu analiz rynku paliw w POPiHN, na ten wzrost złożyło się kilka czynników.
W ubiegłym roku miliony ludzi uciekających przed wojną na Ukrainie przekroczyło polską granicę, przywożąc ze sobą dużą liczbę samochodów. Późniejsze ruchy związane z relokacją uchodźców również zwiększyły popyt.
Dodatkowo pod koniec roku kierowcy ponownie tłumnie ruszyli na stacje paliw po zwrot podatku VAT od paliw, który został czasowo zawieszony w ramach działań antyinflacyjnych rządu.
Dzięki tym obniżkom podatków sektor wpłacił do budżetu państwa o 11 mld zł mniej niż rok wcześniej, wpłacając w ciągu roku łącznie 63 mld zł.
Operator transportu publicznego wezwał do wszczęcia dochodzenia antymonopolowego w sprawie „monopolu złodziejskiego” państwowego giganta naftowego Orlen, twierdząc, że zawyża ceny
Partie opozycyjne wysuwały podobne żądania, ale premier przekonuje, że Orlen pomógł obniżyć ceny https://t.co/Xvonrfkyz7
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 3 stycznia 2023 r
Przerób ropy w polskich rafineriach wyniósł 27 mln ton, z czego 41,9% pochodziło z Rosji. Był to znaczący spadek w stosunku do 61% odnotowanego rok wcześniej.
Po inwazji Rosji na Ukrainę Polska zobowiązała się do zakończenia importu rosyjskiej energii do końca 2022 roku. Udało się to osiągnąć w przypadku węgla i gazu, ale w styczniu 10% polskiej ropy nadal pochodziło z Rosji ze względu na długoterminowy kontrakt. Sytuację tę przerwała sama Rosja, która w lutym zakończyła dostawy.
W 2022 roku 29% polskiej ropy pochodziło z Arabii Saudyjskiej, z którą państwowy gigant naftowy Orlen podpisał długoterminową umowę, a 12,3% z Norwegii.
Polska nie zrezygnowała całkowicie z rosyjskiej ropy, jak deklarowała, ale zamiast tego Kreml sam zakręcił krany.
Zapewnienie niezależności energetycznej od Rosji to jednak nie koniec, a raczej początek nowych wyzwań – pisze @wjakobik https://t.co/2mvk9cmfGA
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 10 marca 2023 r
Import paliw również wzrósł o 9% rok do roku do 13,7 mln m3. Stanowiły one 37% całkowitego zużycia. Najwięcej benzyny importowano z Niemiec (51%), następnie ze Słowacji (16%), Litwy (11%) i Holandii (11%). Diesel pochodził głównie z Rosji (37%), Niemiec (25%) i Holandii (11%).
Eksport paliw z Polski również wzrósł w ubiegłym roku, osiągając 2,64 mln m sześc., czyli o 43 proc. więcej niż w 2021 r. Według Romaniuka głównym rynkiem eksportowym tego wzrostu była Ukraina, „ze względu na sytuację wojenną”.
Zauważył, że chociaż popyt ma nadal rosnąć w ciągu najbliższych 2-3 lat, sektor będzie musiał zmagać się z zieloną transformacją, w tym unijnym zakazem sprzedaży samochodów spalinowych od 2035 r. Polska była jedynym członkiem UE sprzeciwić się tym nowym zasadom, kiedy zostały one uzgodnione w tym tygodniu.
UE zgodziła się na wprowadzenie zakazu sprzedaży nowych samochodów benzynowych i diesla od 2035 r. pomimo sprzeciwu Polski, która jako jedyny kraj członkowski głosowała przeciwko tej propozycji https://t.co/AfCxgKZcle
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 28 marca 2023 r
Źródło głównego obrazu: Orlen (materiały prasowe)
Alicja Ptak jest starszą redaktorką Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla agencji Reuters.