Jedna trzecia młodych Polaków planuje głosować na skrajną prawicę, a 80% jest „sfrustrowanych sytuacją polityczną”
Badanie młodych wyborców po raz pierwszy przed jesiennymi wyborami parlamentarnymi pokazuje, że są oni zdecydowanie niezadowoleni z obecnej sytuacji politycznej w Polsce.
Największa część z nich, około jedna trzecia, planuje głosować na skrajnie prawicową Konfederację (Konfederację), która ostatnio gwałtownie rośnie w sondażach. Istnieje jednak znaczny podział na płeć, przy czym Lewica (Lewica) jest najpopularniejszą opcją wśród młodych kobiet.
W tym roku po raz pierwszy będzie mogło zagłosować ponad 1,4 miliona Polaków w wieku 18-21 lat, wynika z raportu Debutants ’23, który opiera się na badaniu 1000 takich młodych ludzi – standardowej wielkości dla reprezentatywnych dla kraju prób w sondażach – oraz wywiadach w grupach fokusowych.
Zapytani, czy zgadzają się lub nie zgadzają z różnymi stwierdzeniami, 80% respondentów potwierdziło, że czuje się „sfrustrowani obecną sytuacją polityczną w Polsce”. To była wyższa liczba niż w przypadku jakiegokolwiek innego oświadczenia.
Jednak druga najwyższa liczba – 70%, które zgodziły się, że „chcą mieć spokojne życie bez konieczności angażowania się w sprawy polityczne czy społeczne” – sugerowała, że młodzi ludzie niechętnie iz poczucia konieczności angażują się w politykę.
Tymczasem 68%, trzeci najwyższy wynik, zgodziło się, że „mają zupełnie inne poglądy niż ich rodzice w wielu kwestiach”.
W 1992 r. prawie 70% młodych Polaków regularnie praktykowało religię; dzisiaj robi to mniej niż 25%.
Nowy raport pokazuje, że praktyka religijna znacznie spadła wśród całej polskiej populacji w tym okresie, ale wiara religijna (wciąż na poziomie 87%) znacznie mniej https://t.co/7S5FxnCsBo
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 26 listopada 2021 r
W oddzielnej części ankiety ten sam odsetek, 68 proc., powiedział, że zdecydowanie (43 proc.) lub prawdopodobnie (25 proc.) pójdzie głosować w jesiennych wyborach. Co piąty (21%) stwierdził, że zdecydowanie (10%) lub prawdopodobnie (11%) nie poszedłby na wybory.
Młodzi mężczyźni byli o osiem punktów procentowych bardziej skłonni powiedzieć, że zagłosują niż młode kobiety, podczas gdy osoby z miast były bardziej skłonne do głosowania niż osoby ze wsi, podobnie jak osoby z wyższym poziomem wykształcenia.
Wśród tych, którzy zadeklarowali, że prawdopodobnie lub na pewno pójdą głosować, najpopularniejszą partią była Konfederacja, na którą 31% wskazało jako jedyną partię, na którą oddałoby swój głos, a 36% jako jedną z możliwych partii, które mogliby poprzeć.
Na drugim miejscu znalazła się główna centrowa opozycyjna Koalicja Obywatelska (KO) z odpowiednio 15% i 32%, a następnie Lewica z 13% i 18%; centroprawicowa Trzecia Droga (Trzecia Droga), z 6% i 14%; i na ostatnim miejscu wśród głównych partii rządzące narodowo-konserwatywne Prawo i Sprawiedliwość (PiS) z 5% i 8%.
Skrajnie prawicowa Konfederacja zajmuje obecnie trzecie miejsce w sondażach z dwucyfrowym poparciem.
Zwiększa to prawdopodobieństwo utrzymania równowagi sił po tegorocznych wyborach i doprowadziło do ponownej analizy poglądów jej młodego nowego przywódcy https://t.co/jrC2mmxENi
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 2 kwietnia 2023 r
Istniał jednak wyraźny podział na płeć. Wśród młodych mężczyzn zdecydowanie najpopularniejszym wyborem była Konfederacja (46%), następnie KO (19%), Lewica (5%), PiS (5%) i Trzecia Droga (4%).
Z kolei młode kobiety najchętniej głosowały na Lewicę (21%). Jednak 16% z nich wybrało Konfederację, następnie KO (10%), Trzecią Drogę (8%) i PiS (4%). Znacznie większy odsetek kobiet (39%) niż mężczyzn (19%) powiedział, że trudno powiedzieć, na kogo by głosowali.
Odkrycia te odzwierciedlają długotrwałe wzorce. Sondaże wyjściowe z wyborów parlamentarnych w 2019 r. pokazują, że najmłodsi wyborcy (18-29 lat) częściej popierali lewicę lub skrajną prawicę niż jakakolwiek inna grupa wiekowa. Jedna piąta głosowała na Konfederację, trzy razy więcej niż w jakiejkolwiek innej grupie wiekowej.
Skrajnie prawicowa partia zawsze była również bardziej popularna wśród mężczyzn niż kobiet, a sondaże wyjściowe z 2019 roku wskazują, że uzyskała 9% poparcia wśród wyborców płci męskiej w każdym wieku i tylko 4,1% wśród kobiet.
Lewicowe poglądy wśród młodych Polaków osiągnęły najwyższy poziom w regularnych sondażach przeprowadzanych od upadku komunizmu w 1989 roku.
Po raz pierwszy wśród młodzieży poglądy lewicowe są silniejsze niż zarówno prawicowe, jak i centrowe https://t.co/bn95iYTOIe
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 8 lutego 2021 r
Badanie Debiutantki ’23 daje również wskazówkę, dlaczego Konfederacja jest tak popularna wśród młodych Polaków. Poproszeni o określenie cech idealnej partii politycznej, ponad połowa (53%) respondentów wybrała „obniżenie podatków”, co było najpopularniejszą odpowiedzią.
Od końca zeszłego roku Konfederacja zmniejszyła nacisk na swoje nacjonalistyczne stanowisko w kwestiach takich jak imigracja i wojna na Ukrainie, a zamiast tego skupiła się przede wszystkim na swojej libertariańskiej polityce gospodarczej, zwłaszcza na cięciu podatków i świadczeń. To spowodowało, że partia szybko wzrosła w sondażach, gdzie jest obecnie trzecia z poparciem około 13%.
Z nowego badania wynika również, że na pytanie, czy sztandarowa polityka zasiłków na dzieci rządu PiS, znana jako 500+, poprawiła sytuację dzieci i młodzieży, tylko 21% zgodziło się.
Średnie miesięczne poparcie w sondażach dla głównych ugrupowań politycznych w Polsce (źródło ewybory.eu)
Jednak inne najpopularniejsze wśród młodych Polaków polityki są sprzeczne ze stanowiskiem Konfederacji: 41% uważa złagodzenie prawa aborcyjnego za politykę idealną (podczas gdy Konfederacja chce je zaostrzyć); 35% wybrało poprawę transportu publicznego; a 32% znacząco podniosło płacę minimalną.
Tymczasem tylko 10% opowiedziało się za ograniczeniem pomocy wojskowej dla Ukrainy (czego wcześniej domagała się Konfederacja), 5% za ograniczeniem migracji do Polski z Azji i Afryki, a tylko 5% za wyjściem z UE.
Co więcej, podczas gdy Konfederacja zdecydowanie sprzeciwia się prawom osób LGBT, 66% ankietowanych młodych Polaków opowiedziało się za dopuszczeniem związków partnerskich osób tej samej płci, a tylko 19% było przeciwnych. Prawie tyle samo, bo 60%, opowiedziało się za wprowadzeniem małżeństw osób tej samej płci, a 55% za adopcją dzieci przez pary tej samej płci.
Notatki z Polski są prowadzone przez niewielki zespół redakcyjny i publikowane przez niezależną fundację non-profit, która utrzymuje się z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie możemy robić tego, co robimy.
Źródło głównego zdjęcia: Łukasz Cynalewski / Agencja Wyborcza.pl
Daniel Tilles jest redaktorem naczelnym Notatki z Polski. Pisywał o sprawach polskich do wielu pism, m.in Polityka zagraniczna, POLITICO Europa, Obserwator UE I Dziennik Gazeta Prawna.
