Kaczyński ponownie dołącza do polskiego rządu w obliczu napięć przedwyborczych
Jarosław Kaczyński, potężny szef rządzącej w Polsce partii Prawo i Sprawiedliwość (PiS), wrócił do rządu jako wicepremier – stanowisko, z którego zrezygnował zaledwie rok temu.
Jako przewodniczący PiS Kaczyński był już uważany za de facto lidera Polski. Jednak jego powrót do rządu – któremu towarzyszyła rezygnacja wszystkich czterech pozostałych wicepremierów – jest postrzegany jako sposób na większą jedność i dyscyplinę w kampanii przed jesiennymi wyborami parlamentarnymi.
🔴Prezydent @Andrzej Duda po jakimś Prezesie #PiS J. #Kaczyński na stanowisko Wiceprezesa Rady Ministrów. 🇵🇱 pic.twitter.com/naYAGVpRca
— Prawo i Sprawiedliwość (@pisorgpl) 21 czerwca 2023 r
Tuż po południu podczas ceremonii w pałacu prezydenckim prezydent Andrzej Duda złożył formalne zaprzysiężenie Kaczyńskiego na stanowisko wicepremiera, przyjmując jednocześnie dymisje czterech pozostałych wicepremierów: Jacka Sasina, Mariusza Błaszczaka, Piotra Glińskiego i Henryka Kowalczyka.
Duda, sojusznik PiS, podziękował Kaczyńskiemu za powrót do rządu w obecnych „trudnych i dynamicznych czasach” oraz przed „zbliżającymi się wyborami”.
Decyzja oznacza znaczący zwrot. Zaledwie rok temu Kaczyński złożył rezygnację z funkcji wicepremiera, by – jak powiedział – skupić się na przygotowaniu PiS do tegorocznych wyborów parlamentarnych, w których partia ubiega się o bezprecedensową trzecią kadencję z rzędu.
Jednak w ostatnich tygodniach można było zaobserwować oznaki napięcia w obozie rządzącym i doniesienia o frustracji przebiegiem kampanii wyborczej. Spowodowało to, że szef kampanii PiS Tomasz Poręba złożył w piątek rezygnację ze stanowiska. Zastąpił go Joachim Brudziński, postać uważana za bliską Kaczyńskiemu.
PiS nadal prowadzi w sondażach. Jednak ich poziom poparcia, wynoszący około 34%, utrzymuje się w ostatnich miesiącach na niezmienionym poziomie i nie jest wystarczający, aby zagwarantować utrzymanie większości parlamentarnej w jesiennych wyborach.
Miesięczne średnie sondaży za pośrednictwem @ewyboryeu: https://t.co/pVgt6eWL76 pic.twitter.com/RaVc6vaEuc
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 17 czerwca 2023 r
W zeszłym tygodniu premier Mateusz Morawiecki poinformował też, że kierownictwo PiS prowadzi rozmowy na temat ewentualnego powrotu Kaczyńskiego do rządu.
Dziś rano rzecznik rządu Piotr Müller potwierdził, że wszyscy czterej dotychczasowi wicepremierzy złożyli rezygnację z tej funkcji, ale pozostaną na innych stanowiskach ministerialnych: Sasin jako minister aktywów państwowych, Błaszczak jako minister obrony narodowej, Gliński jako minister kultury i Kowalczyk jako minister bez portfela.
Decyzja ta została podjęta, aby odzwierciedlić fakt, że nowa rola Kaczyńskiego jako jedynego wicepremiera „będzie zupełnie inna niż w poprzednim okresie pełnienia tej funkcji” – powiedział Polskiemu Radiu Sasin.
Wcześniej Kaczyński koncentrował się na koordynowaniu polityk związanych z bezpieczeństwem narodowym, ale teraz „będzie koordynował całą pracę rządu, więc będzie jedynym wicepremierem” – powiedział Sasin.
Jarosław Kaczyński odszedł z rządu, aby skupić się na pomocy rządzącej partii PiS, której przewodzi, „odzyskać wigor” przed wyborami zaplanowanymi na przyszły rok.
„Postanowiłem skoncentrować się na tym, co najważniejsze dla przyszłości Polski” https://t.co/8JdLyCVXVC
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 21 czerwca 2022 r
Müller dał też jasno do zrozumienia, że zmiany są wprowadzane z myślą o jesiennych wyborach.
„Aby rząd dobrze funkcjonował, jest to możliwe tylko wtedy, gdy jest silne poparcie większości parlamentarnej, a liderem tej większości jest… Jarosław Kaczyński” – powiedział Müller.
– To, że wchodzi do rządu, oznacza wzmocnienie polityczne… przed wyborami i wyraźny sygnał, że walczymy o zwycięstwo – dodał.
Rządząca w Polsce partia PiS ogłosiła podwyżkę swojego sztandarowego systemu zasiłków na dzieci z 500 do 800 zł miesięcznie w ramach kampanii na trzecią kadencję.
Zobowiązał się również do bezpłatnych leków dla dzieci i seniorów oraz zniesienia opłat za korzystanie z autostrad https://t.co/S2Iek3tYHF
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 14 maja 2023 r
Podczas pierwszej kadencji PiS Kaczyński był premierem od 2006 do 2007 roku. Jednak po powrocie partii do władzy w 2015 roku pozostał poza rządem, woląc pociągać za sznurki zza kulis.
Jednak we wrześniu 2020 r. – w okresie wcześniejszych napięć w obozie rządzącym – Kaczyński wszedł do gabinetu jako wicepremier, pełniąc tę funkcję do dymisji w czerwcu 2022 r.
PiS prowadzi obecnie w sondażach przed jesiennymi wyborami. Jednak obecny poziom poparcia, wynoszący około 34%, nie wystarczyłby do zapewnienia trwałej większości parlamentarnej. To może otworzyć drogę do przejęcia władzy przez koalicję opozycyjną.
Setki tysięcy ludzi przyłączyło się dziś do protestów w całej Polsce przeciwko rządzącej partii PiS.
„Jesteśmy tu dzisiaj, aby cały świat zobaczył, jacy jesteśmy silni i ilu z nas jest gotowych walczyć o demokrację i wolną Polskę” – powiedział. @donaldtusk https://t.co/kzYIuOmPZ4
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 4 czerwca 2023 r
Źródło głównego obrazu: Przemysław Keler/KPRP
Daniel Tilles jest redaktorem naczelnym Notatki z Polski. Pisywał o sprawach polskich do wielu pism, m.in Polityka zagraniczna, POLITICO Europa, Obserwator UE I Dziennik Gazeta Prawna.