Krytycy polskiego rządu „systematycznie inwigilowani oprogramowaniem szpiegującym”

Dochodzenie Parlamentu Europejskiego wykazało „nadużycia oprogramowania szpiegującego w kilku państwach członkowskich UE”, w tym „problemy systemowe” w Polsce i na Węgrzech.

Komitet stwierdził, że w Polsce oprogramowanie szpiegowskie Pegasus produkcji izraelskiej było wykorzystywane jako część „systemu inwigilacji opozycji i krytyków rządu – mającego na celu utrzymanie rządzącej większości i rządu przy władzy”.

The @Europarl_PL #programy szpiegujące komisja śledcza właśnie przyjęła sprawozdanie końcowe i zalecenia. Zobacz główne punkty poniżej! 🧵

Następnym krokiem będzie głosowanie nad zaleceniami na posiedzeniu plenarnym.https://t.co/wKacGLN05w

— Pavlina Pavlova (@PavlPavlova) 8 maja 2023 r

W swoim raporcie końcowym, przyjętym w tym tygodniu, zauważono, że „zakres nadzoru prawnego w Polsce został rozszerzony do niemal nieograniczonych” oraz że „informacje zbierane za pomocą oprogramowania szpiegującego są wykorzystywane w kampaniach oszczerstw przeciwko krytykom rządu i opozycji za pośrednictwem mediach państwowych”.

„Nasze dochodzenie wykazało, że oprogramowanie szpiegowskie było wykorzystywane do łamania praw podstawowych i zagrażania demokracji w kilku państwach członkowskich UE, przy czym Polska i Węgry to najbardziej rażące przypadki” – powiedział przewodniczący komisji Jeroen Lenaers.

Jednak sprawozdawca komisji Sophie In’t Veld przyznała w rozmowie z Associated Press, że nie ma ostatecznych dowodów, „ponieważ żadne władze nie współpracują” w dochodzeniu. Lenaers powiedział, że odmowa współpracy ze strony Polski jest „niezwykle niepokojąca”.

Delegacja UE odwiedzająca Polskę w celu zbadania wykorzystania oprogramowania szpiegującego do celów politycznych twierdzi, że rząd odmówił spotkania się z nią.

Pokazuje to „całkowity brak wagi, jaką ten rząd przywiązuje do kontroli demokratycznej”, mówi szef delegacji https://t.co/cDh4RcGBWI

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 21 września 2022 r

Pod koniec 2021 roku Associated Press po raz pierwszy poinformowała, że Pegasus został wykorzystany do włamania się na telefony osób krytycznych wobec polskiego rządu, w tym senatora, prokuratora sprzeciwiającego się przeglądowi sądownictwa rządu oraz prawnika, który reprezentował wysokich rangą polityków opozycji.

Odkrycia oparto na badaniach przeprowadzonych przez Citizen Lab, organizację nadzorującą cyberbezpieczeństwo z siedzibą na Uniwersytecie w Toronto. Wkrótce potem polski audytor państwowy ogłosił, że ma dowody na to, że rząd kupił Pegasusa od Izraela w 2017 roku. Zakup miał być sfinansowany niezgodnie z prawem.

Polski rząd zaprzeczył jednak, jakoby wykorzystywał narzędzia inwigilacji elektronicznej do celów politycznych. Premier Mateusz Morawiecki nazwał te doniesienia „spiralą fake newsów”.

Mój najnowszy podcast jest tutaj. rozmawiam z @jsrailton, który odkrył spyware Pegasus włamujący się do działaczy opozycji w Polsce. Mówi, że włamuje się do polityka opozycji @KrzysztofBrejza podczas kampanii wyborczej 2019 były jednymi z najbardziej intensywnych, jakie kiedykolwiek widział. https://t.co/KdondyoDn5

— Stanley Bill (@StanleySBill) 24 stycznia 2022 r

Po rocznym dochodzeniu komisja Parlamentu Europejskiego ogłosiła w tym tygodniu, że wykryła oprogramowanie szpiegowskie wykorzystywane przez państwa członkowskie UE „w celu zastraszania opozycji politycznej, uciszenia krytycznych mediów i manipulowania wyborami”. Ostrzegł, że obecne struktury UE nie są w stanie skutecznie walczyć z takimi nadużyciami.

Chociaż dochodzenie wykazało pewne problemy w Grecji i Hiszpanii, zauważono, że główne problemy występują w Polsce i na Węgrzech, „gdzie odpowiednie rządy zlikwidowały niezależne mechanizmy nadzoru”.

Oprócz raportu na temat wykorzystania oprogramowania szpiegującego komisja przedstawiła zestaw zaleceń dotyczących poprawy nadzoru, w tym utworzenia unijnego laboratorium technologicznego. Zostaną one poddane pod głosowanie w Parlamencie Europejskim w przyszłym miesiącu.

Premier Polski mówi, że włamań do telefonów polskich opozycjonistów mogły dokonać zagraniczne agencje.

Potępił jako „fałszywe wiadomości” twierdzenia, że rząd używał oprogramowania szpiegującego Pegasus do celów politycznych https://t.co/JYB5sDAdEo

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 29 grudnia 2021 r

Daniel Tilles jest redaktorem naczelnym Notatki z Polski. Pisywał o sprawach polskich do wielu pism, m.in Polityka zagraniczna, POLITICO Europa, Obserwator UE I Dziennik Gazeta Prawna.