„Polacy wiedzą lepiej niż ktokolwiek inny, co oznacza solidarność” – mówi Biden w Warszawie w rocznicę wojny na Ukrainie

Prezydent USA Joe Biden pochwalił jedność i siłę NATO w obliczu rosyjskiej agresji podczas przemówienia w Warszawie z okazji pierwszej rocznicy inwazji na Ukrainę na pełną skalę. Pochwalił też Polskę i jej mieszkańców za wsparcie, jakie okazali ukraińskim uchodźcom.

„Prezydent Putin stoi dziś w obliczu czegoś, co rok temu nie wydawało mu się możliwe” – powiedział Biden, przemawiając przed Zamkiem Królewskim w Warszawie. „Demokracje świata stały się silniejsze, a nie słabsze. Ale światowi autokraci osłabli, a nie wzmocnili się”.

„Rok po tym, jak zaczęły spadać bomby i rosyjskie czołgi wjechały na Ukrainę, Ukraina jest nadal niepodległa i wolna” – kontynuował prezydent USA, który wczoraj złożył niespodziewaną wizytę w Kijowie przed podróżą do Warszawy.

„W chwilach wielkich wstrząsów i niepewności wiedza o tym, za czym się opowiadasz, jest najważniejsza, a wiedza o tym, kto stoi po twojej stronie, robi różnicę” – powiedział Biden, gdy w tłumie powiewały ukraińskie, polskie i amerykańskie flagi. „Polacy wiedzą… lepiej niż ktokolwiek inny… co oznacza ta solidarność”.

„Przez rozbiory i ucisk, kiedy to piękne miasto zostało zniszczone po Powstaniu Warszawskim, przez dziesięciolecia pod żelazną pięścią komunistycznych rządów, Polska przetrwała, ponieważ staliście razem” – dodał Biden, który również przemawiał w stolicy Polski w zeszłym roku miesiąc po Inwazja Rosji na Ukrainę.

„Brutalność nigdy nie zmiażdży woli wolnych. A Ukraina nigdy nie będzie zwycięstwem Rosji” – oświadczył prezydent USA. „Apetytów autokraty nie da się zaspokoić. Trzeba im się przeciwstawić. Autokraci rozumieją tylko jedno słowo: nie!”

Joe Biden rozpoczął i zakończył dzisiejsze przemówienie w Warszawie, odwołując się do antykomunistycznej historii Polski jako inspiracji dla ukraińskiego oporu wobec Rosji.

Pochwalił też Polaków za „otwarcie serc i domów” dla ukraińskich uchodźców https://t.co/Med0wZe6Je

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 26 marca 2022 r

Biden zobowiązał się również „pociągnąć do odpowiedzialności tych, którzy są odpowiedzialni za tę wojnę…[to] szukać sprawiedliwości za zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości popełniane nadal przez Rosjan”.

Podobnie jak w zeszłym roku, prezydent USA pochwalił Polskę za sposób, w jaki przyjęła uchodźców z Ukrainy, z których według szacunków pozostanie w kraju około miliona.

Do was wszystkich tutaj dzisiejszego wieczoru: poświęćcie chwilę… odwróćcie się i spójrzcie na siebie. Spójrzcie, co zrobiliście do tej pory” – powiedział do tłumu. „Szczodrość Polski, wasza gotowość do otwarcia serc i domów jest niezwykła… W tym najciemniejszym momencie wy, Polacy, zaoferowaliście im bezpieczeństwo i światło… Bóg zapłać”.

W fotoreportażu przyglądamy się życiu trojga z około miliona ukraińskich uchodźców, którzy rok po rosyjskiej inwazji pozostają w Polsce: Liudmyle, matce; Vlad, żołnierz po amputacji; i Wiktoria, licealistka https://t.co/kdOpEgt2LB

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 21 lutego 2023 r

Przemówienie Bidena miało miejsce zaledwie kilka godzin po tym, jak prezydent Rosji Władimir Putin ogłosił, że Moskwa zawiesza udział w kluczowym traktacie o kontroli zbrojeń z USA i obwinił Zachód o konflikt na Ukrainie. Nawiązując do wypowiedzi Putina, Biden zwrócił się do narodu rosyjskiego.

„Stany Zjednoczone i narody Europy nie dążą do zniszczenia ani kontrolowania Rosji. Zachód nie planował inwazji na Rosję, jak powiedział dziś Putin” – powiedział Biden. „Ta wojna nigdy nie była koniecznością, to tragedia. Prezydent Putin wybrał tę wojnę. Każdy dzień trwania tej wojny to jego wybór”.

„Gdyby Rosja przestała najeżdżać Ukrainę, zakończyłoby to wojnę. Gdyby Ukraina przestała się bronić przed Rosją, byłby to koniec Ukrainy” – powiedział, dodając, że zaangażowanie USA w artykuł 5 Traktatu NATO, który zawiera klauzulę wzajemnej obrony, „jest solidne”.

USA utworzą w Polsce stałą bazę wojskową – pierwszą na wschodniej flance NATO – zapowiedział prezydent Biden https://t.co/5AHbQ9odgF

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 29 czerwca 2022 r

Przed wystąpieniem Prezydenta do zgromadzonych przemawiał również Prezydent RP Andrzej Duda. Podziękował Stanom Zjednoczonym zarówno za pomoc dla Ukrainy, jak i za udział we wzmacnianiu bezpieczeństwa Polski.

„Dzisiaj patrzymy na płonącą Ukrainę… obrazy jak z drugiej wojny światowej… coś, co miało się już nigdy nie powtórzyć w Europie” – powiedział Duda. „Rosja chce znowu stać się imperium, chce zniewolić narody. Nie ma na to zgody wolnego świata”.

„Wzywam wszystkich przywódców europejskich, sojusz NATO do wsparcia Ukrainy” – dodał. „Nie ma już miejsca na zwykły biznes. Tam, gdzie jest rozlew krwi, nie ma miejsca na interesy”.

Wzywam przywódców państw europejskich i NATO do solidarności z 🇺🇦, do działania wsparcie, by obrońcy mieli do czego. Nie wahajcie się, nie bójcie się. Nie ma już miejsca na biznes jak zwykle z Rosją . Tam, gdzie leje się krew, tam uczciwy człowiek nie robi interesów — #PODKŁADKA. pic.twitter.com/WDSWygyTkg

— Kancelaria Prezydenta (@prezydentpl) 21 lutego 2023 r

Przed publicznym wydarzeniem Biden spotkał się z Dudą, aby omówić współpracę dwustronną. Podczas spotkania Duda podziękował prezydentowi USA za wizytę dzień wcześniej w Kijowie – informuje PAP.

„To było niezwykle spektakularne posunięcie strategiczno-polityczne, oczywiście niezwykle ważny sygnał polityczny przede wszystkim dla Ukrainy” – powiedział Duda, cytowany przez PAP.

– Polska jest bezpieczna dzięki obecności armii amerykańskiej, dzięki obecności wojsk krajów NATO, także dzięki naszym wysiłkom na rzecz wzmocnienia zdolności obronnych Polski – powiedział Duda, odnosząc się do niedawnego wzrostu wydatków obronnych Polski.

„Stany Zjednoczone potrzebują Polski, tak jak Polska potrzebuje Stanów Zjednoczonych” – powiedział Biden. „Nasza rola w świecie wykracza poza Europę. Musimy mieć bezpieczeństwo w Europie, to jest kwestia podstawowa i jedna z największych konsekwencji”.

Polska planuje w tym roku zwiększyć wydatki na obronę do 4% PKB, co według obecnych danych byłoby najwyższym poziomem w NATO.

„To będzie jasny dowód dla wszystkich krajów [that] będziemy bronić naszej ziemi” – mówi premier https://t.co/8vS0qANiYS

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 31 stycznia 2023 r

Źródło głównego zdjęcia: Marek Borawski/KPRP

Alicja Ptak jest starszą redaktorką Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla agencji Reuters.