Polska uruchomi program „odbetonowywania” i ponownego zazieleniania małych miasteczek

Polski rząd ogłosił, że w przyszłym miesiącu rozpocznie się program zapewniający małym miastom fundusze na zmniejszenie betonowych przestrzeni, zwiększenie zieleni i poprawę retencji wody.

W ostatnich latach wiele polskich gmin usunęło zieleń i zastąpiło ją betonem lub innymi podobnymi materiałami. Trend ten został nazwany przez krytyków betonoza („concretitis”), którzy zauważają, że oprócz tego, że jest mniej estetyczny, beton pogarsza retencję wody i podnosi temperaturę.

Mieszkańcy, aktywiści i architekci znajdują sposoby na trzy „choroby”, które nękają polskie miasta: „concretitis”, „advertitis” i „pastelitis”.

Stopniowo uzdrawiają miejski krajobraz naznaczony historią, pisze @AlicjaPtak4 https://t.co/IltIpemG3o

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 1 sierpnia 2022 r

W rozmowie z Polskim Radiem minister klimatu Anna Moskwa zdradziła, że „w sierpniu ogłosimy nabór [to provide funds]…aby małe miasta do 50 000 mieszkańców odbetonowały, zagospodarowały tereny zielone”.

– To jest program pilotażowy, w którym chcemy też zbierać dobre pomysły od władz lokalnych – dodała. „Krok po kroku będziemy przekazywać coraz więcej tych środków”.

„Zielona przestrzeń – niebetonowa, oddychająca powierzchnia – to naturalna potrzeba i ta świadomość rośnie” – powiedział minister. Zaznaczyła jednak, że powrót do zieleni w miastach „zajmie trochę czasu”.

W czasie upałów beton może nagrzewać się do niebezpiecznych temperatur – jak wykazali miejscy aktywiści, którzy to zrobili gotowane jajka na powierzchniach placów miejskich aby naświetlić problem. Tymczasem usuwanie drzew i innej zieleni zmniejsza naturalny cień.

Polskie miasto w kryzysie klimatyczno-wodnym będzie jak:
🥵 kładzie beton jak okiem sięgnąć
🥵 robi się nieznośnie gorąco
🥵 marnuje cenną wodę 💦 na ochłodzenie miejsca, które rozgrzało betonem pic.twitter.com/Lbj0QkLT7S

— Wojciech Kość (@WojciechKosc) 3 lipca 2022 r

Beton jest również mniej odporny na zalanie, ponieważ zapobiega naturalnemu wsiąkaniu wody w grunt. W ramach rządowej inicjatywy usunięcia betonu skupi się również na poprawie retencji wody.

Zabudowane, suche i nagrzane powierzchnie zwiększają też ilość pyłów i szkodliwych substancji w powietrzu, pogarszając stan zdrowia mieszkańców – zauważa resort klimatu. Polska ma jedne z największych zanieczyszczeń powietrza w Europie.

Ministerstwo ma nadzieję, że program przyczyni się do ograniczenia użycia betonu i asfaltu w centrach miast. Zamiast tego zachęca się władze lokalne do sadzenia drzew i krzewów oraz tworzenia „mikroparków” oraz zielonych ścian i dachów

W lutym Puls Biznesu podał, że rząd planuje wydać około 870 mln euro – z unijnych środków na ochronę środowiska – na redukcję betonu, zwiększenie zieleni i poprawę retencji wody.

W całej Polsce władze lokalne wycinają drzewa – niektóre mające ponad sto lat – ze względów „bezpieczeństwa”.

Jednak naukowcy i aktywiści krytykują tę praktykę, twierdząc, że jest ona nie tylko niepotrzebna, ale także zaostrza problemy związane ze zmianami klimatycznymi https://t.co/9rEL8P2KAP

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 2 października 2020 r

Notatki z Polski są prowadzone przez niewielki zespół redakcyjny i publikowane przez niezależną fundację non-profit, która utrzymuje się z datków naszych czytelników. Bez Waszego wsparcia nie możemy robić tego, co robimy.

Źródło głównego obrazu: Piotr Kożurno / Wikimedia (na licencji CC BY-SA 3.0)