Polska zamierza do 2040 roku produkować trzy czwarte energii ze źródeł odnawialnych i jądrowych

Polskie ministerstwo klimatu nakreśliło plany, zgodnie z którymi do 2040 r. kraj będzie wytwarzał około trzech czwartych energii elektrycznej ze źródeł o zerowej emisji, z czego 51% będzie pochodzić ze źródeł odnawialnych, a prawie 23% z energii jądrowej.

Polski sektor energetyczny jest obecnie jednym z najbardziej zanieczyszczających w Europie, opiera się na węglu w około 70% produkcji, co jest zdecydowanie najwyższym odsetkiem w UE.

Ale w ostatnich latach rząd, który wcześniej był przyjazny dla węgla, kładł większy nacisk na odnawialne źródła energii i plany uruchomienia pierwszych polskich elektrowni jądrowych, ponieważ dąży do osiągnięcia niezależności energetycznej od rosyjskich paliw kopalnych i dostosowania się do zielonej polityki UE.

Polska została uznana za najmniej zielony kraj UE w nowym rankingu.

Finansowane przez UE badanie uwzględnia stan środowiska, jego wpływ na jakość życia oraz wysiłki na rzecz rozwiązania problemów klimatycznych https://t.co/hKyeucSzBl

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 5 listopada 2022 r

Wczoraj ministerstwo klimatu ogłosiło aktualizację strategii energetycznej rządu, znaną jako PEP2040.

„Do 2040 r.… zeroemisyjne źródła (odnawialne i jądrowe) będą stanowiły ok. 74 proc. mocy zainstalowanej i pokryją ok. 73 proc. zapotrzebowania na energię elektryczną” – podało resort.

Warszawa przewiduje, że do 2030 r. OZE będą stanowić 47 proc. miksu energetycznego. Dwa lata temu, kiedy po raz pierwszy prezentowano strategię, zakładano, że do tego roku tylko 23 proc. energii będzie pochodzić z OZE.

Do 2040 r. OZE osiągnęłyby moc 88 GW, zapewniając 51% mocy. Liczby te obejmują jednak energię z biomasy i biogazu, które choć często traktowane przez rządy jako źródła zeroemisyjne, przez niektórych nie są akceptowane jako takie.

Nowe dane pokazują, że Polska nieoczekiwanie osiągnęła unijny cel w zakresie energii odnawialnej – ale tylko dzięki zmianie sposobu liczenia biomasy

Niezależnie od tego, czy ta sztuczka księgowa była zamierzona, ekolodzy ostrzegają, że spalanie drewna jest szkodliwe dla klimatu https://t.co/ASNhH1ZODp

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 25 stycznia 2022 r

Wiatr na lądzie, którego moc wynosi obecnie około 8 GW, ma wzrosnąć do 14 GW w 2030 r. i 20 GW do 2040 r. Wiatr na morzu – którego Polska jeszcze nie uruchomi – ma osiągnąć 5,9 GW do 2030 r. i 18 GW w 2040. Aktualizacja strategii nie wspomina jednak o konkretnych celach dla energetyki słonecznej.

W 2021 r. odnawialne źródła energii stanowiły prawie 17% polskiego miksu energetycznego, w porównaniu z 7% w 2010 r. W ubiegłym roku nastąpił dalszy wzrost mocy fotowoltaicznych i wiatrowych w Polsce.

Zgodnie ze zaktualizowaną strategią do 2040 r. 23% produkcji energii elektrycznej miałoby pochodzić z atomu. Polska wybrała już Stany Zjednoczone i Koreę Południową do budowy pierwszych dużych elektrowni jądrowych. Prywatne i państwowe firmy również opracowują plany małych modułowych reaktorów jądrowych (SMR).

Grupa amerykańskich, kanadyjskich i polskich korporacji podpisała w Waszyngtonie porozumienie o zainwestowaniu 400 milionów dolarów we wspólne opracowanie małych modułowych reaktorów jądrowych, z których część zostanie zbudowana w Polsce przez państwową firmę energetyczną Orlen https://t.co/rx8Yc59vBV

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 24 marca 2023 r

„Wybuch wojny na Ukrainie pokazał, jak ważna jest suwerenność energetyczna” – powiedziała minister klimatu Anna Moskwa, ogłaszając zaktualizowane plany.

„Analizy prognostyczne przeprowadzone w kontekście tych dramatycznych wydarzeń pokazały, które obszary polityki energetycznej Polski do 2040 r. wymagają wzmocnienia, aby transformacja energetyczna nie tylko zapewniła bezpieczeństwo dostaw energii, ale także pozwoliła na stopniową dekarbonizację wytwarzania energii elektrycznej”.

Minister dodał, że dla Polski suwerenność energetyczna oznacza „korzystanie ze zdywersyfikowanych źródeł i własnych surowców, w tym efektywne wykorzystanie krajowych zasobów węgla, rozwój OZE i energetyki jądrowej oraz sieci energetycznych”.

Oznacza to, że energetyka węglowa nie może zostać wycofana przed udostępnieniem energii jądrowej, a żywotność niektórych bloków węglowych zostanie wydłużona o dwa do trzech lat – powiedziała Moskwa.

Ze względu na kryzys energetyczny Polska nie tylko opóźni odchodzenie od węgla, ale planuje zwiększyć produkcję, w tym otwierać nowe kopalnie – mówi minister klimatu.

Węgiel generuje 70% prądu w Polsce – najwięcej w UE – i ogrzewa jedną trzecią domów https://t.co/ovKz9YSjNk

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 7 listopada 2022 r

Źródło głównego obrazu: Jeanne Menjoulet/Flickr (na licencji CC BY 2.0)

Alicja Ptak jest starszą redaktorką Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla agencji Reuters.