Zespół rockowy krytykuje polską opozycję za używanie antykomunistycznego hymnu na wiecach
Polski zespół rockowy Lombard oskarżył główną partię opozycyjną w kraju, Platformę Obywatelską (PO), o wykorzystanie bez pozwolenia jednej z jej piosenek – przeboju z lat 80., napisanego jako protest przeciwko reżimowi komunistycznemu.
Sekretarz generalny PO zauważa, że partia zapłaciła za prawa do grania utworu, ale mówi, że prawdopodobnie nie będzie go już używać, jeśli zespół nie będzie tego chciał.
Piosenka, o której mowa, to Przeżyj to sam, która została wydana w 1982 roku w okresie brutalnego stanu wojennego wprowadzonego przez polski reżim komunistyczny. Jego teksty są apelem do ludzi, aby nie akceptowali biernie sytuacji, ale zamiast tego przyłączyli się do walczących z nią:
Ktoś inny zmienia świat dla ciebie
Wyciąga szyję, podnosi okrzyk
I trzymaj się z daleka, bo tak jest lepiej
A jeśli coś się stanie, nic nie stracisz
„Wiedziałem, że za tę piosenkę mogę pójść do więzienia” – powiedział kiedyś magazynowi Malemen jej współautor, nieżyjący już Andrzej Sobczak.
On i jego koledzy z zespołu byli zdumieni, gdy utwór został odtworzony w państwowym radiu. Został szybko usunięty z anteny przez cenzorów (którzy podobno zniszczyli również fizyczne kopie piosenki) i usunięty z list przebojów, ale jego krótka ekspozycja pomogła mu stać się hymnem przeciwników reżimu.
W miniony weekend PO – która często porównywała walkę o odsunięcie rządzącej partii Prawo i Sprawiedliwość (PiS) od władzy do walki z komunizmem w latach 80. – zagrała Przeżyja to sam podczas wiecu tysięcy jej zwolenników we Wrocławiu , z których wielu śpiewało razem.
Jednak wkrótce potem Lombard wydał oświadczenie dla lokalnego portalu informacyjnego TuWrocław, w którym stwierdził, że „nie wyraża i nie wyraża zgody na wykorzystanie utworu w kampanii wyborczej jakiejkolwiek partii politycznej”.
Frontman zespołu, Grzegorz Stróżak, który wraz z Sobczakiem jest współautorem Przeżyj to sam, również potwierdził, że nie wyraził zgody na jego wykorzystanie. „Musisz żartować!” powiedział TuWrocławowi. „Nie zgodziliśmy się na to. Utwór został zagrany bez mojej wiedzy i zgody”.
Dziś rano Marcin Kierwiński, sekretarz generalny PO, w rozmowie z Radiem Zet został zapytany o kontrowersje. – Rozmawialiśmy z naszymi prawnikami – powiedział. „Od strony formalno-prawnej wykupiliśmy prawa [to use the song]. OK, jeśli zespół się nie zgodzi, prawdopodobnie nie użyjemy tego.”
.@MKierwiński: Lombard i „Przeżyj to sam” na więcu bez ich zgody? Rozmawialiśmy z prawnikami. Od strony formalno-prawnej, prawa wykupiliśmy. Ok, jeśli zespół się nie przyda, to na pewno nie skorzystam@RadioZET_NEWS #GośćRadiaZET #Rymanowski
— Gość Radia ZET (@Gosc_RadiaZET) 27 czerwca 2023 r
W 2015 roku podobna sytuacja miała miejsce, gdy Komitet Obrony Demokracji (KOD), ugrupowanie utworzone w celu protestu przeciwko niedawno utworzonemu wówczas rządowi PiS, również zagrał Przeżyj to sam na jednej ze swoich demonstracji.
Wtedy też zespół wyraził „oburzenie” z powodu wykorzystania ich utworu, zwłaszcza że zrobiono to w okolicach rocznicy wprowadzenia stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku.
„Nie pozwolimy, aby nasza praca była wykorzystywana do nastawiania Polaków przeciwko sobie, do podsycania konfliktów, do obrażania i szkalowania, zwłaszcza w ramach gier politycznych” – napisali w oświadczeniu. „Szukajmy tego, co nas łączy, a nie dzieli!”
Polskie radio państwowe zostało oskarżone o cenzurę po usunięciu z list przebojów piosenki krytykującej przewodniczącego partii rządzącej https://t.co/p1flbJSwP5
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 18 maja 2020 r
Jednak była członkini zespołu, Małgorzata Ostrowska, zauważa, że od jej odejścia Lombard – którego skład zmieniał się kilka razy na przestrzeni dziesięcioleci – występował na imprezach PiS i Stróżak nie ukrywa sympatii do partii.
Tymczasem Paweł Sobczak, syn Przeżyja i współautora sam Andrzeja, powiedział w 2015 roku serwisowi Onet, że jego zmarły w 2011 roku ojciec „nie popiera PiS i… Demonstracja KOD-u”.
Ciekawy artykuł na temat muzyki rockowej jako „wentyl bezpieczeństwa” dla reżimu w PRL-u w kontekście ostatnich kontrowersji ze strony @Tom_Junes. https://t.co/P3oAy0clum
— Stanley Bill (@StanleySBill) 11 czerwca 2020 r
Źródło głównego obrazu: Lombard/Facebook
Daniel Tilles jest redaktorem naczelnym Notatki z Polski. Pisywał o sprawach polskich do wielu pism, m.in Polityka zagraniczna, POLITICO Europa, Obserwator UE I Dziennik Gazeta Prawna.