Polska potrzebuje 2 mln imigrantów, aby przeciwdziałać starzeniu się społeczeństwa, mówi PFUS
Aby utrzymać obecny stosunek liczby ludności w wieku produkcyjnym do liczby emerytów, Polska musiałaby w ciągu następnej dekady przyciągnąć prawie dwa miliony pracowników-imigrantów, wynika z nowego raportu ZUS.
ZUS zwraca uwagę, że Polska notuje już rekordową i rosnącą liczbę imigrantów w ostatnich latach, z 74 tys. nowych cudzoziemców zarejestrowanych w systemie ubezpieczeń społecznych w 2020 r., 150 tys. w 2021 r. i 188 tys. w 2022 r.
Przyznaje jednak, że cel dwóch milionów – który wymagałby przybywania ponad 200 000 nowych zagranicznych pracowników rocznie przez następną dekadę – jest „nierealistyczny”.
Polska piąty rok z rzędu wydała więcej zezwoleń na pobyt dla imigrantów spoza UE niż jakikolwiek inny kraj członkowski UE.
W 2021 roku wydał prawie milion zezwoleń, ponad dwa razy więcej niż jakikolwiek inny kraj i jedną trzecią całej UE https://t.co/dv26mHQfWt
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 11 sierpnia 2022 r
Od 2015 roku Polska doświadczyła bezprecedensowego poziomu imigracji w historii kraju i jednego z najwyższych w Unii Europejskiej w tym okresie.
W swoim nowym raporcie ZUS podaje, że od 2009 do końca 2014 roku liczba cudzoziemców w jego systemie wzrosła o 59,3 tys. Natomiast między 2015 a końcem 2022 roku wzrosła o 938,9 tys.
Doprowadziło to do tego, że liczba ta przekroczyła milion po raz pierwszy w zeszłym roku, osiągając 1,06 miliona do końca grudnia 2022 r. Około trzy czwarte z tej liczby, 745 980, stanowili Ukraińcy, a kolejne 277 942 osoby pochodziły z innych krajów spoza UE, a 39 339 z UE. Państwa.
Wśród krajów spoza UE największymi grupami migrantów poza Ukraińcami byli obywatele Białorusi (108 111), Gruzji (27 385), Indii (15 661) i Mołdawii (14 685).
Gruzini byli również najszybciej rosnącą grupą w latach 2015-2022, a ich liczba wzrosła 54-krotnie. Za nimi uplasowali się Turkmeni (wzrost 39-krotny), Indonezyjczycy (36-krotny), Filipińczycy (29-krotny), Azerbejdżanie (16-krotny) i Kolumbijczycy (15-krotny).
Rosnąca liczba pracowników z zagranicy ma już duży wpływ na polski system ubezpieczeń społecznych. Do końca 2022 roku płacili 5,3% składek ZUS, z 1,5% w 2016 roku. W wartościach bezwzględnych ich składka wzrosła z 3 mld zł (674 mln euro) w 2017 roku do 11,8 mld (2,7 mld euro) w 2022 roku .
ZUS zauważa jednak, że wzrost imigracji nie jest wystarczający, aby w pełni zrekompensować starzenie się polskiego społeczeństwa, co wynika z jednego z najniższych wskaźników urodzeń w Europie i rosnącej średniej długości życia.
Udział osób w wieku produkcyjnym w stosunku do ludności Polski spadł z 64,2% w 2011 r. do 59% w 2021 r., podczas gdy liczba ludności w wieku poprodukcyjnym wzrosła w tym czasie z 17,3% do 22,6%.
ZUS prognozuje, że w Polsce współczynnik obciążenia demograficznego, czyli stosunek osób w wieku nieprodukcyjnym do osób w wieku produkcyjnym, wzrośnie z 39% w 2022 r. do 44,1% w 2032 r.
Populacja Polski zmniejszy się o 23% do 2100 r., co będzie siódmym co do wielkości spadkiem w UE, nowy @EU_Eurostat pokazują prognozy.
Stosunek osób starszych do populacji w wieku produkcyjnym ma wzrosnąć z 30% do 60% w tym okresie https://t.co/NhL99Noizb
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 20 kwietnia 2023 r
Aby utrzymać wskaźnik obciążenia demograficznego z 2022 r., Polska musiałaby zwiększyć liczbę pracowników zagranicznych o 200 tys. do 400 tys. rocznie, co daje łączny wzrost o około 1,8 mln do 2032 r., wylicza ZUS, choć przyznaje, że liczba ta jest „nierealna”.
Dodaje jednak, że zmniejszenie przyrostu obciążenia demograficznego o połowę wymagałoby corocznego przyrostu od 100 do 200 tys. cudzoziemców rocznie, co jest znacznie bardziej realistyczne, biorąc pod uwagę, że Polska osiągała tę liczbę w każdym z ostatnich dwóch lat.
– Cudzoziemcy przyjeżdżający do Polski mogą w pewnym stopniu poprawić sytuację demograficzną – podsumowuje ZUS – ale nie powstrzymają niekorzystnych trendów związanych ze starzeniem się społeczeństwa.
„Miasto kontenerowe”, które pomieści do 6000 zagranicznych pracowników – głównie z Azji – powstało na terenie fabryki chemicznej budowanej przez polską państwową firmę energetyczną Orlen.
W obiekcie znajdują się stołówki, posterunek policji, a nawet boisko do krykieta https://t.co/QLW79SMCSz
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 20 czerwca 2023 r
Źródło głównego zdjęcia: Franciszek Mazur/Agencja Wyborcza.pl
Daniel Tilles jest redaktorem naczelnym Notatki z Polski. Pisywał o sprawach polskich do wielu pism, m.in Polityka zagraniczna, POLITICO Europa, Obserwator UE I Dziennik Gazeta Prawna.