Fragmenty wywiadu AP z ukraińskim Zełenskim

Aby otrzymywać bezpłatne powiadomienia o najświeższych wiadomościach w czasie rzeczywistym, wysyłane bezpośrednio do Twojej skrzynki odbiorczej, zapisz się do naszych e-maili z najnowszymi wiadomościami

Zarejestruj się, aby otrzymywać nasze bezpłatne e-maile z najnowszymi wiadomościami

Zespół dziennikarzy The Associated Press spędził dwa dni podróżując pociągiem z prezydentem Ukrainy Wołodymyrem Zełenskim, odwiedzając południowo-wschodnie miasto Zaporoże, które wciąż jest regularnie ostrzeliwane przez siły rosyjskie, oraz miasta na północy regionu Sumy, które zostały wyzwolone wkrótce po wojna zaczęła się rok temu.

AP jest pierwszą organizacją informacyjną, która od początku wojny intensywnie podróżowała z Zełenskim. Oto kilka wniosków z wywiadu z Zełenskim, który wrócił do Kijowa późnym wtorkiem.

ZACHODNIA BROŃ

Przez większą część wojny armia Ukrainy była wspierana przez miliardy dolarów amunicji i broni z krajów zachodnich. Zełenski z zadowoleniem przyjął pomoc, ale powiedział, że część obiecanej broni nie została jeszcze dostarczona.

„Podjęliśmy wspaniałe decyzje dotyczące Patriotów, ale nie mamy ich naprawdę” – powiedział, odnosząc się do amerykańskiego systemu obrony powietrznej.

Ukraińscy żołnierze od stycznia przeszli szkolenie w USA w zakresie korzystania z systemu Patriot, ale nie został on jeszcze wdrożony na Ukrainie.

Ukraina potrzebuje 20 baterii Patriot do ochrony przed rosyjskimi rakietami, a nawet to może nie wystarczyć, „ponieważ żaden kraj na świecie nie został zaatakowany tyloma rakietami balistycznymi” – powiedział Zełenski.

Zełenski dodał, że naród europejski wysłał na Ukrainę kolejny system obrony powietrznej, ale nie zadziałał i „musieli go ciągle zmieniać”. Nie podał nazwy kraju.

Zełenski powtórzył również swoją wieloletnią prośbę o myśliwce, mówiąc: „nadal nie mamy nic, jeśli chodzi o nowoczesne samoloty bojowe”. Polska i Słowacja zdecydowały się przekazać Ukrainie radzieckie myśliwce, ale jak dotąd żaden kraj zachodni nie zgodził się na dostarczenie nowoczesnych samolotów bojowych w obawie, że może to doprowadzić do eskalacji konfliktu i wciągnięcia go głębiej.

IZOLACJA PUTINA

Zełenski był bezlitosny w ocenie rosyjskiego Władimira Putina, nazywając go „osobą odizolowaną informacyjnie”, która „straciła wszystko” w ciągu ostatniego roku wojny.

„On nie ma sojuszników” – powiedział Zełenski, dodając, że jasne jest, że nawet Chiny – potęga gospodarcza od dawna sprzyjająca Moskwie – nie są już skłonne wspierać Rosji. Prezydent Chin Xi Jinping niedawno odwiedził Putina w Rosji, ale wyjechał bez publicznego ogłaszając jakiekolwiek jawne poparcie dla kampanii Moskwy przeciwko Ukrainie.

Zełenski zasugerował, że zapowiedź Putina wkrótce po wizycie Xi, że przeniesie taktyczną broń nuklearną na Białoruś, bliżej terytorium NATO, miała odwrócić uwagę od tego, że wizyta chińskiego przywódcy nie przebiegła pomyślnie. Putin powiedział, że posunięcie to było sprzeczne z decyzją Wielkiej Brytanii o dostarczeniu Ukrainie większej ilości amunicji ze zubożonym uranem.

Pomimo nuklearnych prowokacji Putina Zełenski powiedział, że nie wierzy, by rosyjski przywódca był przygotowany do użycia bomby.

„Jeśli ktoś chce się uratować, naprawdę… użyje ich” – powiedział. „Nie jestem pewien, czy jest na to gotowy”.

UNIKNIĘCIE KATASTROFY JĄDROWEJ

W programie Zełenskiego w tym tygodniu było spotkanie z Rafaelem Mariano Grossim, wizytującym szefem Agencji Energii Atomowej ONZ. Grossi był w regionie, aby podsumować sytuację w pobliskiej Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej, nad którą Rosja przejęła kontrolę w ubiegłym roku.

Zaciekłe walki wokół zakładu, największego w Europie, naraziły zakład i cały region na znaczne ryzyko. Podczas poniedziałkowego spotkania z Zełenskim Grossi powiedział, że sytuacja się nie poprawia.

Grossi wzywał do utworzenia „strefy ochronnej” wokół elektrowni, ale nie przedstawił warunków, które usatysfakcjonowałyby zarówno Ukrainę, jak i Rosję. Grossi powiedział we wtorek AP, że wierzy, że umowa jest „bliska”. Jednak Zełenski, który sprzeciwia się jakimkolwiek planom, które legitymizowałyby rosyjską kontrolę nad obiektem, powiedział, że jest mniej optymistycznie nastawiony do zawarcia umowy. „Dzisiaj tego nie czuję” – powiedział.

WALKA O BACHMUTA

Najdłuższa bitwa tej wojny toczy się we wschodnim mieście Bakhmut, gdzie siły ukraińskie i rosyjskie toczą zaciekły konflikt od siedmiu miesięcy.

Niektórzy zachodni analitycy wojskowi kwestionowali, dlaczego Ukraina jest gotowa ponieść tak wiele strat w obronie terytorium, argumentując, że miasto nie ma strategicznego znaczenia. Zełenski argumentował inaczej, mówiąc, że każda strata w wojnie da Rosji szansę. Przepowiedział, że jeśli Rosja pokona Ukrainę w Bachmucie, Putin będzie chciał „sprzedać” zwycięstwo społeczności międzynarodowej.

„Jeśli poczuje trochę krwi, poczuje, że jesteśmy słabi, będzie naciskał, naciskał, naciskał” – powiedział Zełenski, dodając, że presja będzie pochodzić nie tylko ze strony społeczności międzynarodowej, ale także z własnego kraju.

„Nasze społeczeństwo poczuje się zmęczone” – powiedział. „Nasze społeczeństwo będzie naciskać na mnie, abym poszedł z nimi na kompromis”.

Zełenski niedawno odbył podróż w okolice Bachmuta, aby podnieść morale z wizytą żołnierzy walczących w ciężko dotkniętym mieście.

WZYWA DO ZAostrzenia sankcji

Zachodnie sankcje wobec Rosji nie idą wystarczająco daleko, zdaniem Zełenskiego, który wezwał do bardziej dalekosiężnych środków przeciwko ludziom z najbliższego otoczenia Putina.

Ponad 30 krajów, reprezentujących ponad połowę światowej gospodarki, nałożyło na Rosję sankcje, w tym pułapy cenowe na rosyjską ropę i ograniczenia w dostępie do globalnych transakcji finansowych. Zachód nałożył również bezpośrednie sankcje na około 2000 rosyjskich firm, urzędników państwowych, oligarchów i ich rodziny. Zgodnie z niedawnym raportem Departamentu Skarbu USA na całym świecie zablokowano lub zamrożono aktywa Rosjan o wartości ponad 58 miliardów dolarów.

Zełenski powiedział, że należy zrobić więcej, aby wycelować w pomocników Putina, którzy „muszą wiedzieć, że stracą wszystkie swoje pieniądze… wszystkie swoje nieruchomości w Europie lub na świecie, ich jachty wszędzie”.

JAZDA PO SZYNACH

Większość podróży Zełenskiego po Ukrainie odbywa się koleją. Istnieje kilka innych opcji: komercyjne podróże lotnicze zostały uziemione, a rozległość Ukrainy oraz nieprzewidywalność życia w kraju rozdartym wojną sprawiają, że podróżowanie po drogach jest uciążliwe.

Jednak system kolei państwowych pozostał niezwykle stabilny przez całą wojnę iw dużej mierze nietknięty przez ciągły ostrzał rosyjskich pocisków. Jeden godny uwagi wyjątek: zamach bombowy na zatłoczoną stację kolejową Kramatorsk w kwietniu 2022 r., w którym zginęły dziesiątki osób.

Chociaż Zełenski jeździ pociągiem przeznaczonym dla niego i jego delegacji, z zewnątrz jest on w dużej mierze nie do odróżnienia od niebiesko-żółtych pociągów przewożących innych ludzi i towary po całym kraju. Większość Ukraińców ledwie podnosiła wzrok, by rozpoznać pociąg Zełenskiego, gdy przejeżdżał przez miasta na wsi, mijając malownicze pola i okazjonalnie zbombardowany budynek lub most.

___

Pisarz AP Karl Ritter z Kijowa na Ukrainie przyczynił się do powstania tego raportu.