Polska odnotowała największy spadek emisji w UE w 2022 r
Według nowych danych Europejskiej Agencji Środowiska (EEA) Polska odnotowała w ubiegłym roku największy ogólny spadek emisji w UE, wytwarzając prawie 8 mln ton ekwiwalentu CO2 mniej niż w 2021 r. Jednak w ujęciu proporcjonalnym spadek w Polsce nie należał, choć powyżej średniej unijnej, do najwyższych w bloku.
Z danych EEA z jej Systemu Handlu Emisjami (ETS) wynika, że Polska miała 184,15 mln ton zweryfikowanych emisji ze wszystkich instalacji stacjonarnych w 2022 r., o 7,89 mln ton mniej niż rok wcześniej.
To więcej niż jakikolwiek inny kraj, wyprzedzając Holandię (5,62 mln ton), Francję (4,53 mln ton) i Rumunię (4,14 mln ton).
Siedem krajów – Bułgaria, Włochy, Hiszpania, Estonia, Portugalia, Malta i Cypr – odnotowało wzrost emisji. Jednak całej UE udało się zredukować łączną emisję o 25 mln ton ekwiwalentu CO2.
Spadek w Polsce nastąpił w roku, w którym gwałtownie rosły ceny energii, zwłaszcza wysokoemisyjnego węgla, z którego Polska czerpie 70% produkcji energii elektrycznej, co jest zdecydowanie najwyższym odsetkiem w UE.
„Emisje ze spalania spadły o około 10 mln ton, częściowo z powodu mniejszej produkcji energii elektrycznej z (drogiego) węgla i gazu”, zauważa think tank Forum Energii.
„Ze względu na wysoki wskaźnik emisyjności produkcji energii elektrycznej w Polsce (drugi najwyższy w UE, po Estonii), Polska plasuje się wysoko pod względem emisji objętych systemem ETS…[which] odpowiadają za około połowę wszystkich krajowych emisji” – dodał.
Polska została uznana za najmniej zielony kraj UE w nowym rankingu.
Finansowane przez UE badanie uwzględnia stan środowiska, jego wpływ na jakość życia oraz wysiłki na rzecz rozwiązania problemów klimatycznych https://t.co/hKyeucSzBl
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 5 listopada 2022 r
Polska w minionym roku również kontynuowała wzrost produkcji energii odnawialnej. Mikroinstalacje – małe systemy wytwarzające energię odnawialną do mocy 50 kW – dostarczyły w ubiegłym roku do polskiej sieci elektroenergetycznej ponad dwukrotnie więcej mocy niż w 2021 r.
Polska zainstalowała w ubiegłym roku trzecią co do wielkości nową moc fotowoltaiczną w UE, a także ma najszybciej rozwijający się europejski rynek pomp ciepła.
Jednak choć Polska odnotowała największy ogólny spadek emisji CO2, to w ujęciu względnym jej spadek o 4% w porównaniu z 2021 r. był dopiero 16. największym w UE. Największe relatywnie spadki odnotowano na Łotwie (18%), Słowacji (16,7%) i Litwie (15,2%).
Pomimo dużego nominalnego spadku, emisje w Polsce nadal pozostają prawie 8% powyżej najniższego poziomu odnotowanego w 2020 r., kiedy to spowodowane pandemią blokady zmusiły wiele firm do wstrzymania działalności. W porównaniu do 2005 r., pierwszego roku, za który Europejska Agencja Środowiska udostępnia dane, emisje w Polsce spadły o 9,35%.
Polska znalazła się ostatnio na liście najmniej zielonych krajów UE w rankingu uwzględniającym stan środowiska, jego wpływ na jakość życia oraz wysiłki polityków, biznesu i obywateli na rzecz rozwiązania problemów klimatycznych.
Jednak pod presją Brukseli, a także wyższymi cenami energii, Warszawa podejmuje kroki w kierunku redukcji emisji poprzez przejście na więcej energii jądrowej i odnawialnej. Rząd planuje, aby do 2040 roku z takich źródeł pochodzić dwie trzecie energii elektrycznej w Polsce.
Polskie ministerstwo klimatu nakreśliło plany, zgodnie z którymi do 2040 r. kraj ma wytwarzać trzy czwarte energii elektrycznej ze źródeł o zerowej emisji, z czego 51% będzie pochodzić ze źródeł odnawialnych, a prawie 23% z energii jądrowej https://t.co/CksVqGQXkV
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 4 kwietnia 2023 r
Źródło głównego obrazu: Greenpeace Polska/Flickr (na licencji CC BY-ND 2.0)
Alicja Ptak jest starszą redaktorką Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla agencji Reuters.