Polski parlament zatwierdza system kaucji za butelki, aby przyspieszyć recykling
Polscy parlamentarzyści głosowali wczoraj za przyjęciem ustawy, która stworzyłaby system kaucji za butelki i puszki w ramach działań na rzecz realizacji unijnych celów w zakresie ograniczenia odpadów i zwiększenia recyklingu.
System, w ramach którego do ceny butelki lub puszki zostanie doliczona kaucja w wysokości 50 groszy (11 eurocentów), ma wejść w życie na początku 2025 r. Klienci będą mogli odzyskać kaucję po zwróceniu opakowanie.
Ustawa zyskała niemal powszechne poparcie w Sejmie, a skrajnie prawicowa Konfederacja (Konfederacja) jako jedyna głosowała przeciw.
Jeśli ustawa zostanie przyjęta przez Sejm i podpisana przez prezydenta Andrzeja Dudę – co wydaje się prawdopodobne – nowe przepisy zobowiążą sklepy o powierzchni powyżej 200 mkw. do odbioru pustych opakowań. Mniejsze sklepy będą mogły przystąpić do programu na zasadzie dobrowolności.
Za jednorazowe butelki plastikowe o pojemności do 3 litrów, butelki szklane o pojemności od 200 mililitrów do 1,5 litra oraz puszki metalowe o pojemności do 1 litra zostanie doliczona kaucja. Zgodnie z opublikowanym w kwietniu projektem rozporządzenia kaucja wyniesie 50 groszy.
Sejm nie przyjął jednak poprawek przewidujących objęcie systemem kaucji także małych buteleczek po alkoholu do 200 ml, tzw. małpek, oraz kartoników. Odrzucono również poprawkę wykluczającą butelki na mleko, które zdaniem przedsiębiorców mogą stanowić zagrożenie sanitarne dla pracowników.
Kaucja zostanie zwrócona w momencie zwrotu opakowania do sklepu, nawet bez okazania paragonu. Nieodebrane depozyty zostaną przeznaczone na finansowanie samego programu.
Polska odnotowała drugi co do wielkości wzrost wskaźników recyklingu w UE w ciągu ostatniej dekady.
W 2021 r. poddano recyklingowi 40% odpadów komunalnych, czyli ponad trzykrotnie więcej niż w 2012 r., choć nadal poniżej unijnego wskaźnika 50% https://t.co/h7qLc1CMTn
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 11 kwietnia 2023 r
System ma pomóc Polsce w realizacji unijnych celów, w tym dyrektywy zobowiązującej państwa członkowskie do selektywnej zbiórki do recyklingu 77% jednorazowych tworzyw sztucznych do 2025 r. i 90% do 2029 r.
Odpowiednia ustawa została po raz pierwszy nakreślona w 2021 roku i miała wejść w życie w tym roku, ale przedstawiciele branży argumentowali, że nawet obecnie planowana data uruchomienia 1 stycznia 2025 roku jest nierealna i apelowali o dodatkowy rok na wdrożenie programu.
Grupy wyborcze ostrzegają jednak, że opóźnienia we wprowadzeniu systemu przez rząd spowodują coroczne miliardowe koszty dla budżetu państwa oraz firm napojowych i recyklingowych z powodu niespełnienia unijnych celów.
Opóźnienia w nowym systemie kaucji zachęcającym do recyklingu będą kosztować Polskę miliardy opłat UE, ostrzegają przedstawiciele branży i grupy kampanii.
Rząd zobowiązał się do wprowadzenia systemu w tym roku, ale nadal nie zatwierdził przepisów https://t.co/oIb3zpMb6K
— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 11 kwietnia 2023 r
Źródło głównego obrazu: Polina Tankilevitch / Pexels
Alicja Ptak jest starszą redaktorką Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla agencji Reuters.
