Sąd Najwyższy podtrzymał odrzucenie przez komisję wyborczą sprawozdania finansowego partii opozycyjnej

Sąd Najwyższy podtrzymał decyzję komisji wyborczej o odrzuceniu rocznego sprawozdania finansowego Polski 2050 (Polska 2050), jednego z głównych ugrupowań opozycyjnych w kraju. Decyzja zapada przed jesiennymi wyborami parlamentarnymi.

W grudniu Państwowa Komisja Wyborcza (PKW) odrzuciła raport Polska 2050 za 2021 rok, w którym nie odnotowano żadnych wydatków ani dochodów.

Polska 2050 – ruch centrowy założony przez byłego prezentera telewizyjnego Szymona Hołownię po tym, jak zajął trzecie miejsce w wyborach prezydenckich w 2020 roku – wyjaśnił, że raport in blanco wynika z faktu, że został oficjalnie zarejestrowany jako partia polityczna dopiero w pierwszej połowie 2022 roku.

prezenter telewizyjny @szymon_holownia stał się jednym z najpopularniejszych polityków w Polsce po uruchomieniu nowego ruchu.

Wkrótce jednak spotkają go pytania o brak doświadczenia, niejasności programowe i poglądy na kontrowersyjne kwestie, takie jak aborcja https://t.co/ISlzyD17Xg

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 2 marca 2021 r

Zdaniem skarbnika partii, przytoczonego w uzasadnieniu wyroku SN, partia nie była w stanie zarejestrować żadnych transakcji, ponieważ bank odmówił założenia rachunku dla partii przed zakończeniem rozpoczętego przez nią procesu rejestracyjnego w marzec 2021 r.

Sam Hołownia powiedział w grudniu 2022 r., że w omawianym okresie cała działalność jego ruchu była formalnie zorganizowana przez odrębne, prawnie zarejestrowane stowarzyszenie i instytut. „Partia niczego nie zorganizowała” – powiedział cytowany przez RMF24.

Zdaniem PKW do założenia rachunku bankowego powinno wystarczyć jednak rozpoczęcie procesu rejestracyjnego. Ostrzegł, że przyjęcie argumentów Polski 2050 „oznaczałoby w istocie, że partia mogłaby bez ograniczeń pozyskiwać fundusze od wszelkiego rodzaju podmiotów”.

„W ocenie komisji w sytuacji, w której bank, do którego zwróciła się partia polityczna Polska 2050 Szymona Hołowni… nie zgodził się na podpisanie umowy o otwarcie i prowadzenie rachunku…[the party] powinien korzystać z usług innych banków działających na rynku” – zauważył Sąd Najwyższy.

Partia polityczna uruchomiła pierwszą w Polsce aplikację, za pomocą której członkowie mogą głosować nad polityką.

Jej lider, Szymon Hołownia, nazywa aplikację „przełomowym” sposobem na „budowanie demokracji”. Ale niektórzy odrzucili to jako sztuczkę, podczas gdy użytkownicy zgłaszali problemy techniczne https://t.co/GJ1iSLIHkR

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 6 września 2021 r

Jednak w grudniu Hołownia twierdziła, że ​​„wszystkie banki odmówiły nam otwarcia konta, tłumacząc się tym, że nie jesteśmy legalnie zarejestrowani lub że nie prowadzą rachunków dla partii politycznych”. Jednak w orzeczeniu wydanym w tym tygodniu Sąd Najwyższy zauważył, że jego partia nie przedstawiła dowodów na poparcie tego twierdzenia.

Sędziowie orzekali w sprawie, bo Polska 2050 postanowiła zakwestionować decyzję PKW. W swoim orzeczeniu zwrócili uwagę, że przepisy ustawy o partiach politycznych mają charakter jednoznaczny i kategoryczny, pozostawiając komisję „zobowiązaną do odrzucenia [financial] raport”.

Sąd zwrócił również uwagę, że pomimo otwarcia rachunku bankowego partii dopiero w 2022 r., jej przedstawiciel prowadził swoją działalność korzystając m.in. ze środków pochodzących z różnych fundacji i stowarzyszeń.

Kłopoty finansowe Hołownia. Sąd Najwyższy odrzucił skargę https://t.co/DUL3UypNdF pic.twitter.com/LyvJACvy2s

— Onet Wiadomości (@OnetWiadomości) 22 lutego 2023 r

„Przejrzystość finansowania polityki przekłada się bezpośrednio na realizację standardów demokratycznego państwa prawnego, w szczególności na swobodę i przejrzystość działalności politycznej, a także na stosowanie przez partie polityczne wyłącznie demokratycznych metod wpływania na kształtowanie polityki państwa” lub sprawowania władzy publicznej” – napisał sąd.

Sędziowie zauważyli także, że fundacja i instytut Hołowni, które działały przed rejestracją jego partii, „promowały te same idee, poglądy i programy” co partia, „wykorzystując te same materiały promocyjne”, a nawet „identyczne logo” do partii. impreza.

„Nawet decyzja zarządu partii o zaniechaniu pewnych form działalności nie powoduje utraty przez partię polityczną osobowości prawnej ani swego rodzaju „zawieszenia prawnego”” – argumentował sąd. W konsekwencji partia pozostała zobowiązana do przestrzegania „realizacji konstytucyjnej zasady przejrzystości w finansowaniu partii politycznych”.

Polska spadła na najniższą w historii pozycję 45. w skali roku #Indeks Postrzegania Korupcjispadając z 29. miejsca w 2015 r.

„Erozja rządów prawa i demokratycznego nadzoru stworzyła warunki do rozkwitu korupcji” – piszą autorzy https://t.co/fru1A708dT

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 29 stycznia 2021 r

Zgodnie z polskim prawem o partiach politycznych, jeżeli PKW odrzuci sprawozdanie finansowe partii, a Sąd Najwyższy utrzyma tę decyzję w mocy, „partia polityczna traci prawo do otrzymania [state] subwencji w ciągu najbliższych trzech lat, w których jest uprawniona do jej otrzymania”.

W Polsce większość partii politycznych otrzymuje dotacje państwowe, które często stanowią znaczną część ich finansowania. Tygodnik informacyjny Wprost zauważa jednak, że Polska 2050 obecnie takich dotacji nie otrzymuje, więc decyzja PKW i Sądu Najwyższego ma w dużej mierze „znaczenie symboliczne”.

W 2021 roku Hołownia otrzymał nakaz zwrotu 201 tys. zł środków zebranych podczas kampanii prezydenckiej po stwierdzeniu przez PKW nieprawidłowości. W tej sprawie Sąd Najwyższy również odrzucił skargę na to postanowienie.

Zmiany w komisji wyborczej i Sądzie Najwyższym wprowadzone za rządów obecnego rządu skłoniły część ekspertów i działaczy opozycji do zakwestionowania ich niezależności i legitymacji.

Kampania niezależnego kandydata Szymona Hołowni, który w ubiegłorocznych wyborach prezydenckich zajął trzecie miejsce, musi zwrócić 201 tys. zł środków z powodu nieprawidłowości finansowych.

Szef jego partii nazwał zasady „starymi i absurdalnymi” https://t.co/aSGvrXKoUC

— Notatki z Polski 🇵🇱 (@notesfrompoland) 8 października 2021 r

Źródło głównego zdjęcia: Marta Dudzińska / Agencja Wyborcza.pl

Alicja Ptak jest starszą redaktorką Notes from Poland i dziennikarką multimedialną. Wcześniej pracowała dla agencji Reuters.